Intervisie is een krachtig instrument voor professionele ontwikkeling, waarbij collega's in een gestructureerde omgeving samenkomen om werkgerelateerde vraagstukken te bespreken. Het doel is om samen te reflecteren, inzichten te delen en oplossingen te vinden voor uitdagingen die men in het werk tegenkomt. Dit proces stimuleert zelfreflectie en helpt deelnemers om hun eigen handelen te verbeteren.
Valkuilen bij intervisie
Hoewel intervisie veel potentie heeft, kan het ook vastlopen door verschillende valkuilen. Een van de meest voorkomende problemen is een incomplete groep, bijvoorbeeld wanneer deelnemers regelmatig afwezig zijn door andere verplichtingen. Dit verstoort de continuïteit en kan de effectiviteit van de sessies verminderen. Daarnaast kan een gebrek aan voorbereiding, zoals het niet bedenken van goede vragen vooraf, de diepgang van de discussie beperken.
Een andere belangrijke factor is het gevoel van veiligheid binnen de groep. Als een deelnemer zich onveilig voelt, door onduidelijke afspraken of een werkvorm die niet aansluit bij de groep, kan dit leiden tot terughoudendheid om open te praten. Dit geldt ook als er geen duidelijke leiding is, of als de groep te groot is, waardoor niet iedereen voldoende ruimte krijgt om zijn of haar vragen te stellen. Te grote verschillen in ervaringsniveaus (bijvoorbeeld tussen junioren en senioren) kunnen ook een negatieve invloed hebben, omdat dit kan leiden tot ongelijkwaardigheid in de bijdragen.
Bovendien kan intervisie vervallen tot een informele bijeenkomst zonder duidelijke structuur of leerdoelen, wat de waarde van de sessies vermindert. Dit gebeurt vaak als er geen intrinsieke motivatie is of als er geen professionele begeleiding aanwezig is. Tot slot is het belangrijk dat er een werkvorm wordt gekozen die past bij de groep en dat men zich aan deze werkvorm houdt. Het advies geven of afdwalen van het onderwerp kan de focus van de sessie verstoren.
Methodes en tips voor een succesvolle intervisie
Er zijn verschillende methodes die intervisie succesvol kunnen maken. Een daarvan is de methode van de "3 stoelen", waarbij een casusinbrenger zijn situatie beschrijft en vervolgens vanuit verschillende perspectieven (zichzelf, de gesprekspartner, en een helikopterview) vragen beantwoordt. Deze methode helpt om de situatie vanuit meerdere invalshoeken te bekijken en nieuwe inzichten te krijgen.
Een andere methode is het 5-stappen Intervisiemodel, waarbij de vraag van de inbrenger stap voor stap wordt verkend, geëvalueerd en gezamenlijk wordt gereflecteerd. Belangrijk hierbij is dat er voldoende veiligheid en interesse getoond wordt in de emoties en logische consequenties van de casusinbrenger, en dat er erkenning wordt gegeven aan deze emoties. Door open vragen te stellen, kan de casusinbrenger gestimuleerd worden om zijn of haar oplossing te heroverwegen en een breder perspectief te ontwikkelen.
Om intervisie succesvol te laten verlopen, zijn er enkele belangrijke tips:
Houd de groep klein (maximaal 7 personen) om te zorgen voor voldoende ruimte voor ieders inbreng.
Beperk de verschillen tussen junioren en senioren in de groep.
Zorg voor professionele begeleiding of een intervisiecoach om het proces in goede banen te leiden.
Maak vooraf duidelijke afspraken en houd je hieraan.
Kies een werkvorm die past bij het niveau van de groep en creëer een veilig leerklimaat.
Plan de sessies zorgvuldig in en zorg dat je agenda vrij is.
Durf kwetsbaar te zijn en open vragen te stellen om van en met elkaar te leren.
Intervisie in een online setting
In een online omgeving is het belangrijk om de intervisie energiek, leerzaam en haalbaar te houden. Dit begint met een goede voorbereiding: kies een platform, plan een bijeenkomst en zorg voor een ongestoorde werkplek. Houd de sessies kort (maximaal 2 uur) en neem tussendoor een korte pauze. Verspil elkaars tijd niet, bereid je goed voor en werk gedisciplineerd door bijvoorbeeld je microfoon te muten als je niet spreekt.
Begin de sessie met een ronde waarin iedereen kort aangeeft hoe hij of zij erbij zit en inventariseer de casussen. Gebruik de chatfunctie om casussen te beschrijven en vragen te stellen, zodat iedereen een duidelijk overzicht heeft. Tot slot is het belangrijk om een goede facilitator te hebben die de tijd, de methodiek en het groepsproces bewaakt.
Intervisie kan veel waarde opleveren, mits de valkuilen worden vermeden en er zorgvuldig wordt omgegaan met de methoden en structuur van de sessies.
